Owczarek kraski jest jedną z dwóch rasę uznaną przez związek Kynologiczny w Jugosławii.
Pierwszą nazwą, jaką uzyskał był owczarek, iryjski, ponieważ pochodził on z obszaru nazywanego Lirą.
Pochodzi najprawdopodobniej tak jak wszyscy przodkowie z ras jugosławskich psów pasterskich od mastifa tybetańskiego, który przybył ponad 2000 lat wraz z ludami azjatycka Rasa ta należy do grupy psów pasterskich. Kiedy uważano, że ta rasa powstała z krzywionego wilka z psem domowym? Ten pogląd kształtował się przez lata po przez przekazywanie z pokolenia na pokolenie starej legendy.
Mówi ona o tym, że dawno temu pasterze znaleźli jamę wilka ze szczeniakami. Dali im do picia wodę i tek, które chłeptały zostały zabite a te, które piły jak psy zostały zabrane do domów i wychowane jako psy domowe. Po skrzyżowaniu z miejscowymi zwierzętami miały ponoć powstać jugosławskie i węgierskie psy pasterskie.
Jest to oczywiście legenda i nie należy ja traktować poważnie. Kynolodzy skłaniają się jedna ku stwierdzeniu, że paproszodkowie kraskiego i saplanianaca jest mastif tybetański.
Owczarek ten pracuje w armii jako pies służbowy, chętnie wykonuje polecenia pana jest posłuszny. To pies niezawodny, odporny niewrażliwy na niepogodę, niewymagający i mało wrażliwy na ból to też, dlatego był poszukiwany przez ludzi. Do rodziny jest przywiązany w stosunku do obcych ostry i może być niebezpieczny. Na swoim terenie nie toleruje nieproszonych gość. Opanowany zawsze wygląda n spokojnego atakuje według swojego uznania zarówno ludzi jak i inne psy błyskawicznie jak i bezkompromisowo.
Owczarka kraskiego można polecić jako pies stróżującego i obronnego.
Ten pies nie nadaje się do bloku mieszkalnych jego żywiołem są duże posesje.